Vanmorgen zat ik ergens in een groep van zo’n 35 mensen te luisteren naar iemand die de groep toesprak. Ik keek zo de zaal rond en bedacht me dat ik erbij hoor.
Mijn gedachte dwaalden wat af naar een interview van Freek de Jonge naar aanleiding van een boek dat hij heeft geschreven. Precies staat het me niet meer bij, maar het had te maken met zijn vader die dominee was. Hij vertelde dat in die tijd de mensen bij zijn vader lief en leed kwamen delen. Nu, zo beredeneerde Freek, zoekt men een psycholoog.
Steeds meer en meer zijn we op onszelf terug geworpen. Een overheid die decennia wordt aangevoerd door liberale beginselen. Terugtrekkende bewegingen op naar het zelfstandig beslissende individu. Het bekt lekker.
Maar toch, zo vanmorgen, rondkijkend dacht ik dat we als individu wel ergens bij willen horen. Ik denk dat (bijna) iedereen dat nodig heeft om het leven te kunnen leven. Freek ziet dat niet verkeerd.
We zullen er in ons landje er toch ook echt aan moeten geloven. De discussie gaat nog wel even door, maar als we in de trein willen dan hebben we straks in juni toch echt een mondkapje nodig.
Om ons heen, zeker in de (Oost) Aziatische landen is het dragen van mondkapjes al ‘gewoon’. Het wordt opgedragen door de overheden aldaar. Het is daar al langer gemeengoed. Het dragen van een mondkapje (of mondmasker) wordt gezien als een bescherming wat helpt tegen het verspreiden van het virus. Hier in Nederland is het meer een aanvulling op de andere maatregelen in omgevingen waar de ‘social distance’ niet te hanteren is.
Gekleurd er op
Gisteren zag ik bij het dagelijkse praatprogramma op een bepaald moment een afvaardiging van het bedrijfsleven zitten. Hans de Boer, Rogier van Boxtel en Edith Schippers. Het ging over het mondkapje. Natuurlijk niet over wat hierboven is beschreven, maar over een medisch gecertificeerd mond-neus masker FFP2. De tafel was in de hoerastemming, want de crisis had toch maar mooi partijen bij elkaar gebracht. Het ondernemerschap, het bedrijfsleven was creatief en flexibel de samenleving te hulp geschoten. En… dit keer zonder winstoogmerk!
Hulde, dat zeker. Hoop, ook dat, want het geeft maar aan hoe vindingrijk we kunnen zijn en dat we in staat zijn om geëffende paden even te laten voor wat het is, als er een crisis is. Maar toch…
Natuurlijk werd de vraag wel gesteld, wat straks als de crisis is bedwongen en er hopelijk een vaccin is voor COVID-19. Even kwam de zorg in beeld en met name de rol van de (terugtrekkende) overheid die ook onder minister Edith Schippers gaten sloeg in het zorgpakket, onder andere door te bezuinigen op de IC’s. Kon me niet aan de indruk onttrekken dat Edith er wat gekleurd op kwam te staan.
Stilletjes hoop ik dat deze crisis leidt tot een wat andere kijk op de wereld. Niet de wereld van het geld, maar de wereld van de mens. Het kapitaal, het bedrijfsleven, het zou ten dienste moeten staan van de mens en dat wat de mens in leven houdt. Dan kom je op hele basale dingen, zoals voeding, gezondheid, natuur en sociale activiteiten. Een voorzichtige blik in de toekomst van deze tafel gaf me niet zoveel hoop. Flexibiliteit vasthouden, economie moet weer op niveau.
Niemand had het er over dat het misschien ook wel wat minder kan in het verdienmodel van de groot kapitalisten. Er was weinig aandacht voor de rol van de overheid voor de zorg en andere vitale onderdelen van de samenleving. Is het niet zo dat dezelfde terugtrekkende overheid een kerende beweging moet maken en weer wat meer grip op die samenleving moeten terugpakken?
Alles vermarkten naar het kapitaal heeft ons veel gebracht, maar ook kwetsbaar gemaakt van het grote geld. We zijn met zijn allen wel wat minder arm geworden, maar de rijken zijn niet wat rijker geworden, maar heel veel rijker. Dat botst en in tijden van crisis wordt het verschil tussen arm en rijk pijnlijk zichtbaar. Een betere verdeling van welvaart onder de mensheid zou het nieuwe mantra van de wereldorde moeten zijn.
Het zijn grote woorden, misschien zelfs wel met een ‘linkse’ klank. Ik had ze eigenlijk wel willen horen van Lodewijk Asscher, want die zat ook aan die tafel. Hij liet nauwelijks van zich horen, de andere sprekers aan tafel des te meer. Lodewijk weet over het algemeen de sociale visie van zijn partij goed onder de aandacht te krijgen, maar aan deze tafel was hij (jammer genoeg?) minder goed gebekt.